Perły Architektury
Budynki D-1 i D-2 Politechniki Wrocławskiej
Rok budowy 1950–1955
Architekt Tadeusz Brzoza
i Zbigniew Kupiec
Rodzaj obiektu Obiekt użyteczności publicznej
Miejsce Plac Grunwaldzki 13
Plac Grunwaldzki 9
Historia

Niewiele jest we Wrocławiu miejsc, które tak bardzo skłaniają do zadumy nad losami miasta. Nad tym, co było, co jest i co mogłoby być. 

Obserwator od strony ulicy widzi dziś dwa monumentalne budynki. Wokół nich snuje się jednak długa opowieść. W tym miejscu stała najpotężniejsza budowla przedwojennego miasta – gigantyczny kościół Lutra z wieżą, która liczyła ponad 90 metrów. Gdy przybyli Polacy, zastali pustkowie. Lutherkirche, podobnie jak całą okolicę, Niemcy zrównali z ziemią w 1945 roku, by zbudować lotnisko polowe dla konającej Festung Breslau. Miasto w tym miejscu należało zaplanować od nowa. 

Budynki D-1 i D-2

Budynki D-1 i D-2 nowej, polskiej już politechniki są dziełami Tadeusza Brzozy i Zbigniewa Kupca – architektów kształconych na Politechnice Lwowskiej. Pierwotnie te dwa gmachy były przeznaczone Wydziałowi Elektrycznemu i Wydziałowi Lotniczemu. Wznoszono je w latach 1950-1955, gdy odgórnie było forsowane budownictwo „narodowe w formie, socjalistyczne w treści”. Oczekiwano symetrycznych założeń, wielkich placów, klasycystycznych nawiązań. Oraz imponujących kubatur, których w przypadku D-1 i D-2 ostatecznie zabrakło. System bowiem, akurat w czasach tej budowy opresyjny jak nigdy, zaplanował więcej, niż miał realnie zasobów. W wielu miejscach oszczędzono na kamiennych materiałach wykończeniowych, zastępując je tynkiem. Na dziedzińcu budynku zachodniego (D-2) na elewacji jest wręcz surowa cegła. 

 

Mimo to całość nie dokumentuje wyłącznie niedomagań socrealizmu. Te gmachy to świadkowie rodzącej się tuż po II wojnie światowej wrocławskiej nauki. Architekturę D-1 i D-2 wielu znawców po prostu docenia. A nawet – dostrzega w tych bryłach ostatnie echa przedwojennego polskiego modernizmu. Już w XXI wieku oba budynki wizualnie połączyła zamykająca przestrzeń między nimi uczelniana biblioteka, który wraz z dostawionym budynkiem Wydziału Elektrycznego trochę zamaskowała fakt, że zamierzenia Brzozy i Kupca po prostu nie dokończono.  

Wrocławska Organizacja Turystyczna
ul. Wystawowa 1
(Budynek IASE, pokój 207)
51-618 Wrocław

Skontaktuj się z nami
+48 534 766 862
wrot@wroclaw.travel

logotyp-podstawowy-Dofinansowano-white-new2009
Treść: Michał Guz  |  Redkacja: Ewelina Moroń  |  Zdjęcia: Hipolit Terpiński  |  Projekt: Grafika Polska